Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2013

Η αποτυχημένη πολιορκία της Πόλης από τον Άραβα πρίγκηπα Μουσαλμά [ή Μασαλμᾶ] 617-618.

Η αποτυχημένη πολιορκία της Πόλης από τον Άραβα πρίγκηπα Μασαλμᾶ 617-618.



[Το βυζαντινο-αραβικό μέτωπο,  7ο-10ος αιώνας.]


Ο Μασλαμά ιμπν Αμπντ αλ Μαλίκ ήταν γιος χαλίφη, αλλά αποκλείστηκε από τη διαδοχή, μιας και ήταν γιος δούλας.
Φημισμένος στρατηγός, είχε πάρει μέρος σε πολλές μάχες κατά των Βυζαντινών, και ήταν στρατιωτικός διοικητής της Αρμενίας.
Το 715 διέσχισε την οροσειρά του Ταύρου, αρχηγός ενός τεράστιου στρατού για να καταφέρει το τελικό πλήγμα κατά του Βυζαντίου.
Ήθελε να εκμεταλλευτεί την αποδυναμωμένη αυτοκρατορία που σπαράσσονταν από εμφύλιες συγκρούσεις για πολλά χρόνια, κατά τη βασιλεία ανίκανων ηγετών, όπως ο Ιουστινιανός Β’ ο Ρινότμητος, ο Φιλιππικός, ο Αναστάσιος Β’ και ο Θεοδόσιος Γ’.


[Σύγκρουση του χαλιφάτου & της Ρωμανίας στη Μεσόγειο, 7ος- 11ος αιώνας].


Βρήκε όμως μπροστά του το στρατηγό Λέοντα, ο οποίος όχι μόνο δεν αποδέχτηκε την πρόσκληση του Μασαλμά να συμμαχήσει μαζί του, αλλά πρόλαβε να ανακαταλάβει το Αμόριο και να αποστερήσει αυτή την πολύτιμη στρατηγικά πόλη από τους Άραβες.
Το καλοκαίρι του 717, ο Μασαλμά περνάει περνάει τα Δαρδανέλια και αρχίζει την πολιορκία της Πόλης με μια απίστευτα τεράστια για εκείνη την εποχή πολεμική μηχανή: 120.00 στρατό και στόλο 1.800 πλοίων!
Βρίσκει πάλι αντιμέτωπο τον Λέοντα, ο οποίος έχει στεφθεί πλέον αυτοκράτορας (Λέων Γ’), αφού ο ανίκανος προκάτοχός του, ο Θεοδόσιος Γ’ παραιτήθηκε και κρύφτηκε σε μοναστήρι στην Έφεσο, μετά από πίεση των στρατιωτικών και πολιτικών αρχόντων, οι οποίοι τρομοκρατήθηκαν όταν κατάλαβαν το μέγεθος του κινδύνου.




[Το υγρόν πυρ εν δράσει.]

Την επίθεση ξεκίνησε το αραβικό ναυτικό, αλλά αντιμετωπίστηκε από το φοβερό υγρόν πυρ των Βυζαντινών. Όσα πλοία δεν κάηκαν, άραξαν στις ακτές του Βοσπόρου για να ξεχειμωνιάσουν.
Ο χειμώνας όμως του 717-718 ήταν τόσο βαρύς που τα πάντα καλύφθηκαν με χιόνι επί εκατό ημέρες! Αναρίθμητες οι απώλειες των Αράβων από το πολικό κρύο, τόσο σε πολεμιστές όσο και σε ζωντανά.
Σαν να μην έφτανε το ψύχος, οι Άραβες έπρεπε να αντιμετωπίσουν την πείνα, τις φοβερές αρρώστιες και τις συνεχείς επιθέσεις των Βουλγάρων που είχαν συμμαχήσει με τους Βυζαντινούς.
Την άνοιξη φτάνει δεύτερος αραβικός στόλος από την Αίγυπτο και την Τυνησία για ανεφοδιασμό.
Νέα δυσάρεστη έκπληξη περιμένει όμως το Μασαλμά. Πολλοί από τους ναύτες του, μάλλον χριστιανοί, μόλις έφτασαν κοντά στις ακτές της Βιθυνίας, αυτομόλησαν χρησιμοποιώντας τις βάρκες των πολεμικών, ζητωκραυγάζοντας το όνομα του Λέοντα! Ακριβώς πάνω στη σύγχυση που προκλήθηκε ανάμεσα στους Άραβες βρήκε ευκαιρία ο Λέοντας να χρησιμοποιήσει τα πυρπολικά για να ολοκληρώσει την καταστροφή του μουσουλμανικού ναυτικού.
Ο Μουσαλμάς αναγκάζεται τον δεκαπενταύγουστο του 718 σε υποχώρηση, αλλά ακόμη και τα μελτέμια τον καταδιώκουν. Ο στόλος του σκορπίστηκε σ’ όλο το Αιγαίο, μέχρι την Κύπρο, πολλά δε πλοία του βυθίστηκαν αύτανδρα!


Έτσι έληξε η δεύτερη και τελευταία πολιορκία της Πόλης από τους Άραβες.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 732, οι Φράγκοι ανακόπτουν την αραβική επέλαση στο Πουατιέ της Γαλλίας.



Πηγές:
Νικηφόρου Σύντομος Ιστορία


Θεοφάνους Χρονογραφία


Maslama ibn Abd al-Malik [wikipedia]


Λέων ο Γ' [Βικιπαίδεια]


Byzantine Coinage, Chronological Index of Byzantine Rulers
Brooks, E. W. (1899). "The Campaign of 716–718 from Arabic Sources". The Journal of Hellenic Studies (The Society for the Promotion of Hellenic Studies) XIX: 19–33.


Προσθήκες - διορθώσεις στο διαμοιρασμένο έγγραφο

Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2013

Ποιος Ρωμαίος αυτοκράτορας πέθανε από μαγκάλι;

To μαγκάλι [τουρκικά mangal, αγγλιστί brazier]
είναι ένα μεταλλικό δοχείο που χρησιμοποιείται,
ήδη από την αρχαιότητα,
για μαγείρεμα [μπάρμπεκιου] ή για θέρμανση.
Είναι εξαιρετικά όμως επικίνδυνη η χρήση του,
διότι λόγω της ατελούς καύσης του κάρβουνου
αέριο άγευστο, άοσμο, άχρωμο,
που προκαλεί συχνά το θάνατο από ασφυξία σε κλειστούς χώρους.
Flavius Jovianus Augustus [363-364]

Το Φεβρουάριο του 364, ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Ιοβιανός,
πέθανε στη σκηνή του, κοντά στα Δαδάστανα της Βιθυνίας [στη Μικράς Ασία],
πιθανόν από αναθυμιάσεις μονοξειδίου του άνθρακα.
Είχε γίνει αυτοκράτορας μόλις πριν λίγους μήνες.
όταν σκοτώθηκε ο προκάτοχός του Ιουλιανός στον πόλεμο κατά των Περσών.
Στη σύντομη βασιλεία του είχε προλάβει να ακυρώσει όλα τα
αντιχριστιανικά διατάγματα του Ιουλιανού,
καθιστώντας πάλι το χριστιανισμό επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Jovian (363-364 A.D.) Thomas Banchich
FLAVIVS IOVIANVS AVGVSTVS

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013

Σχετικά με την εξέγερση στο Πολυτεχνείο 17ης Νοεμβρίου 1973

Συλλογή βιβλιογραφίας στο διαδίκτυο:








                  [η πρώτη πορεία για το Πολυτεχνείο, Κυριακή 24-11- 1974]

Υπίλαρχος Γουνελάς Μιχάλης, ουλαμαγός που διέταξε το άρμα να ρίξει την πύλη του Πολυτεχνείου
ακριβής απομαγνητοφώνηση των συνεντεύξεων
το βίντεο

Γιώργος Κυρλάκης κατασκεύασε τον πομπό του Πολυτεχνείου

Χρύσανθος Λαζαρίδης " γενιά του Πολυτεχνείου"

Αντώνης Λιοναράκης Το ημερολόγιο μιας εξέγερσης [ΒΙΝΤΕΟ]

Η κυβέρνηση Σπύρου Μαρκεζίνη (8 Οκτωβρίου 1973 - 25 Νοεμβρίου 1973)

Ο Νίκος Μαστοράκης προδίδει τους φοιτητές του Πολυτεχνείου 

Διονύσης Μαυρογένης Η εξέγερση του Πολυτεχνείου άρχισε με ένα ψέμα

Μιχάλης Μυρογιάννης δολοφονία από τον Νικόλαο Ντερτιλή

ΛΟΧΑΓΟΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΠΑΛΑΪΝΗΣ, ΕΚ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΡΓΑΤΩΝ ΤΗΣ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ [Πολυτεχνείο & ανατροπή του Παπαδόπουλου]

Δημήτρης Παπαχρήστος Η ζώσα μνήμη

Νικόλαος Ρεβελάκης πρόεδρος των Τοπογράφων Μηχανικών
«απείθεια εις διαταγήν στρατιωτικής αρχής και σύστασιν συμμορίας» 

Η Πέπη Ρηγοπούλου το βράδυ της 17ης Νοεμβρίου 1973, είχε πιάσει τα κάγκελα της πόρτας του Πολυτεχνείου

A. Σκευοφύλαξ, ο έφεδρος στρατιώτης του τεθωρακισμένου άρματος που εισέβαλε στο Πολυτεχνείο
 ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ-ΣΟΚ [του 2003, 30 χρόνια μετά τα γεγονότα]

εισαγγελέας Δημήτρης Τσεβάς ΠΌΡΙΣΜΑ  "προκαταρκτική εξέτασις προς διακρίβωσιν τυχόν τελέσεως, αξιοποίνων πράξεων εξ αφορμής των περί το Πολυτεχνείον γνωστών αιματηρών εκδηλώσεων του Νοεμβρίου 1973"

Δημήτρης Ψαρράς, μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής στην εξέγερση του Πολυτεχνείου το '73 μιλάει στον ρ/σ μας (Βίντεο)

ΠΟΙΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΗΝ ΕΞΕΓΕΡΣΗ του ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 1973

Ή  ΕΝΑ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΟ «ΠΡΟΒΟΚΑΤΟΡΙΚΟ» ΣΧΕΔΙΟ
[ΠΟΝΤΟΣ & ΑΡΙΣΤΕΡΑ]

Πώς ξεκίνησε και πώς τελείωσε η εξέγερση Τα γεγονότα μέσα από τις αφηγήσεις των πρωταγωνιστών ΤΟ ΒΗΜΑ 

Πόσοι ήταν πραγματικά οι νεκροί του Πολυτεχνείου; 

Η «Μόνα Λίζα» του Πολυτεχνείου.

Το «Γενικό Λαϊκό Ιατρείο» του Πολυτεχνείου (Νοέμβριος 1973)

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου [σαν σήμερα]

Κάποτε το Πολυτεχνείο [ανεξάρτητο βήμα ιατρων]

Η Συντονιστική Επιτροπή του Πολυτεχνείου

ΠΑΝΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ
ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΑΝΤΙΔΙΚΤΑΤΟΡΙΚΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗΣ ΈΝΩΣΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΓΕΝΑΡΗΣ – ΦΛΕΒΑΡΗΣ 1974 – Αριθ. Φύλλου 8
"Καταγγέλλουμε τη προσχεδιασμένη εισβολή στο χώρο του Πολυτεχνείου τη Τετάρτη, 14 του Νοέμβρη, 350 περίπου οργανωμένων πραχτόρων της ΚΥΠ"

"Πανσπουδαστική φ. 8" απάντηση στην εφημερίδα "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ" 

 Έκθεση και συμπεράσματα για τα γεγονότα του Νοέμβρη 1973 
(Εγκρίθηκαν στην 4η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, Ιούλης 1976)

Οι «χρυσαυγίτες» στο Πολυτεχνείο του ’73 και το Σπουδαστικό της ασφάλειας

Κατηγορούμενοι για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου

13 απαντήσεις στους αρνητές του Πολυτεχνείου [ΕΘΝΟΣ]

Το τεθωρακισμένο άρμα ΑΜΧ-30

Π. Βούλγαρης - Το Χρονικό της Δικτατορίας 1967-1974


Εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Τρίτης 13/11/1973 [δίκη για τα γεγονότα στο μνημόσυνο Παπανδρέου] 
Τετάρτης 14/11/1973
Πέμπτης 15/11/1973
Παρασκευής 16/11/1973
Σαββάτου 17/11/1973     [στις 3 τα χαράματα εισβάλλει το τεθωρακισμένο]
Κυριακής 18/11/1973
Τρίτης 20/11/1973
Τετάρτης 21/11/1973
Πέμπτης 22/11/1973
Τρίτης 27/11/1973       [παρουσιάζει το πραξικόπημα Ιωαννίδη της 25/11/1973]



Παρασκευή 1 Φεβρουαρίου 2013

30 Ιανουαρίου 1933 Ο Χίτλερ καταλαμβάνει την εξουσία


[παρέλαση των SA στην πύλη του Βραδεμβούργου]

[ο Χίτλερ χαιρετά τα παραληρούντα πλήθη από το παράθυρο της νέας καγκελαρίας]

Στις 30 Ιανουαρίου 1933 ο Χίτλερ έγινε καγκελάριος της Γερμανίας.
Πριν την ορκωμοσία του μελλοντικού δικτάτορα από τον πρόεδρο Χίντενμπουργκ,
ο υπεύθυνος προπαγάνδας του Ναζιστικού Κόμματος, Γκέμπελς,
είχε ετοιμάσει παρελάσεις των φανατικών
SA για να εορταστεί κατάλληλα η κατάληψη της εξουσίας με λαμπαδηφορία.
Το προηγούμενο καλοκαίρι υπήρχαν ήδη 5.6 εκατομμύρια άνεργοι.
Καθημερινές είναι οι συγκρούσεις των ναζιστικών SA με τους αριστερούς,
Κομμουνιστές και Σοσιαλιστές, οι οποίοι όμως τσακώνονται και μεταξύ τους,
αλληλοκατηγορώντας οι μεν τους δε για την άνοδο των Ναζί.
Στις εκλογές της 6 Νοεμβρίου 1932,
πρώτο κόμμα βγαίνουν οι Ναζί [196 έδρες],
δεύτερο οι Σοσιαλιστές [121 έδρες] και
τρίτο οι Κομμουνιστές [100 έδρες].
Ο πρωθυπουργός Franz von Papen προσπαθεί να συμφωνήσει με τον Χίτλερ,
αλλά τελικά παραιτείται και αναλαμβάνει ο στρατηγός Kurt von Schleicher,
τελευταίος πρωθυπουργός της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης.
Προσπάθησε να κρατηθεί στην εξουσία πετυχαίνοντας
συμφωνία με τον ηγέτη της αριστερής πτέρυγας των Ναζιστών, τον Gregor Strasser.
Δεν είναι τυχαίο ότι και οι δύο δολοφονήθηκαν το 1934,
τη "νύχτα των μεγάλων μαχαιριών",
όταν πια ο Χίτλερ [που δεν τους συγχώρησε ποτέ αυτή την προδοσία]
ήταν απόλυτος δικτάτορας.
Από την άλλη μεριά, ο συντηρητικός πρόεδρος, Χίντενμπουργκ,
νόμιζε πως θα μπορούσε να ελέγξει τους εθνικοσοσιαλιστές,
ώστε να σχηματιστεί μια κυβέρνηση δεξιών εθνικιστών με καγκελάριο μεν τον Χίτλερ,
αλλά τον ίδιο να ελέγχει τα ηνία.
Έτσι δεν έκανε το χατίρι στον Σλάιχερ να του δώσει έκτακτες εξουσίες και
προτίμησε να χρησιμοποιήσει τον Χίτλερ.
Ο Χίτλερ όμως δε σκόπευε να παίξει το ρόλο της μαριονέτας του γηραιού στρατιωτικού.
Τον εξαπάτησε κι αυτόν εκτελώντας το δικό του προμελετημένο σχέδιο
για απόλυτη κυριαρχία μόνον του ίδιου στα πολιτικά πράγματα της Γερμανίας.

[το κοινοβούλιο -Reichstag- στις φλόγες]

Στις 27 Φεβρουαρίου 1933 οργανώνεται η προβοκάτσια
της πυρκαγιάς στο κτήριο του Κοινοβουλίου.
Φυσικά κατηγορήθηκαν οι Κομμουνιστές ως εμπρηστές, και εξαπολύθηκε τρομοκρατία,
κατ'  αρχάς εναντίον των αριστερών κομμάτων.
Άνοιξε το πρώτο στρατόπεδο συγκέντρωσης για τους εχθρούς του καθεστώτος και
περιορίστηκαν οι βασικές ατομικές ελευθερίες.

[μέλος των SS περιπολεί μαζί με κανονικό αστυνομικό!]
Στις εκλογές της 5 Μαρτίου 1933, το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα παίρνει ποσοστό 43.9%.
Στις 24 Μαρτίου 1933, οι Ναζί με τα υπόλοιπα κεντρώα και δεξιά κόμματα,
πλην των Σοσιαλιστών και Κομμουνιστών,
ψηφίζουν τον ειδικό νόμο, το "διάταγμα της εξουσιοδοτήσεως",
Gesetz zur Behebung der Not von Volk und Reich
που δίνει απόλυτη εξουσία στον Χίτλερ να νομοθετεί,
χωρίς οποιαδήποτε έγκριση του Κοινοβουλίου.
Μέσα σε τρεις μήνες, όλα τα κόμματα, εκτός του Ναζιστικού, απαγορεύτηκαν,
και το Κοινοβούλιο απλά κατάντησε ο τόπος όπου ο Χίτλερ έβγαζε λόγους προς
το γερμανικό λαό, αναγγέλλοντας τις αποφάσεις τους.
Η χιτλερική δικτατορία είχε πια εγκαθιδρυθεί.

BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Die Machtergreifung [βίντεο]

80 χρόνια από την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία.

Vor 80 Jahren: Hitler greift nach der Macht

Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2013

Το ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων

Aναδημοσίευση από την ιστοσελίδα της

To Ολοκαύτωμα
Οι Γερμανοί μπαίνουν στη Θεσσαλονίκη στις 9.4.41. Λίγες μέρες αργότερα απαγορεύουν την είσοδο των Εβραίων σε καφενεία, ζαχαροπλαστεία κ.λπ., επιτάσσουν το νοσοκομείο Χιρς και πολλά εβραϊκά σπίτια, φυλακίζουν τα μέλη του κοινοτικού Συμβουλίου, διατάζουν τουs Εβραίους να παραδώσουν τα ραδιόφωνα τους και λεηλατούν τα γραφεία της Κοινότητας και τις πλουσιότερες εβραϊκές βιβλιοθήκες. Στις 11.7.1942 οι άνδρες Εβραίοι ηλικίας 18 - 45 ετών διατάζονται να παρουσιαστούν στην πλατεία Ελευθερίας. Εκεί αφού υφίστανται απερίγραπτα μαρτύρια καταγράφονται και οδηγούνται σε καταναγκαστικά έργα. Η Κοινότητα θα καταβάλει στους ναζί 2,5 δισ. δρχ. για να τους απελευθερώσει. Στο τέλος του ίδιου χρόνου, οι ναζί κατάσχουν τις ανθούσες εβραϊκές επιχειρήσεις και καταστρέφουν το Ισραηλιτικό Νεκροταφείο.
Στις 6.2.43 φτάνει στη Θεσσαλονίκη μια επιτροπή των SD με επικεφαλής τους ΝτήτερΒισλιτσένι και Αλόις Μπρούνερ και βάζει σε κίνηση τον μηχανισμό για το οριστικό ξεκλήρισμα των Εβραίων, που υποχρεώνονται τώρα να φορούν το κίτρινο άστρο του Δαυίδ και να κατοικούν σε ορισμένες μόνο συνοικίες (γκέτο). Τους απαγορεύεται επίσης η χρήση τηλεφώνων και δημοσίων μεταφορικών μέσων. Οι ναζί κρύβοντας τις πραγματικές τους προθέσεις, ισχυρίζονται μέσω του Αρχιρραβίνου Κόρετς, τον οποίο διορίζουν και πρόεδρο, ότι αποβλέπουν στην αναδιοργάνωση της Κοινότητας σε μια αυτόνομη περιοχή της πόλης με δικό της Δήμαρχο και Επιμελητήριο. Σχηματίζουν ακόμα μια εβραϊκή πολιτοφυλακή και επιβάλλουν στους Εβραίους να συντάξουν αναλυτικές δηλώσεις των περιουσιακών τους στοιχείων. Στις 6 Μαρτίου 1943 απαγορεύεται η έξοδος των Εβραίων από τα γκέτο, ενώ στο συνοικισμό του Βαρώνου Χιρς στήνεται το σκηνικό για την τελευταία πράξη της τραγωδίας. Εκεί θα οδηγηθεί το ανθρώπινο κοπάδι έτοιμο να παραδοθεί στη σφαγή.
Στις 15 Μαρτίου 1943 αναχωρεί ο πρώτος συρμός με προορισμό τα στρατόπεδα του θανάτουAουσβιτς και Μπιρκενάου. Διαδοχικές αποστολές που αναχωρούν η μια μετά την άλλη θα μεταφέρουν σε λίγες εβδομάδες τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης στοιβαγμένους σε βαγόνια που προορίζονταν για ζώα, στον τόπο της εξόντωσης.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να εξαρθεί η αυτοθυσία εκείνων των Χριστιανών αδελφών μας, που με κίνδυνο της ζωής τους πρόσφεραν φιλόστοργο άσυλο σε πολλούς Εβραίους. Στην πρωτοπορεία βρέθηκαν ο κλήρος, η εθνική αντίσταση και τα σώματα ασφαλείας. Αλλά και ολόκληρος ο ελληνικός λαός που συμπαραστάθηκε όπου και όπως μπορούσε, νιώθοντας από την πρώτη στιγμή φρίκη απέναντι στο έγκλημα, έστω και αν δεν το είχε συλλάβει σε όλη του την έκταση, όπως άλλωστε δεν το είχαν συλλάβει και τα θύματα.
Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τα έντονα διαβήματα του αειμνήστου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γενναδίου, για να ανακοπούν οι αποστολές. Και ακόμα δεν μπορούμε να ξεχάσουμε και θα τονίσουμε εδώ και το έγγραφο της 23. 3. 43, που συνυπέγραψαν μαζί με τον αείμνηστο αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό και 29 ακόμα πρόεδροι οργανώσεων. Από την Ακαδημία και τις Ανώτατες Σχολές μέχρι τα τεχνικά και επαγγελματικά επιμελητήρια. Το έγγραφο αυτό, συνταγμένο σε αυστηρό ύφος, αναφέρεται στην ακατάλυτη αλήθεια των δεσμών που ταυτίζουν απολύτως τους Έλληνες Χριστιανούς Ορθόδοξους με τους Έλληνες Εβραίους υπό την κοινή και μόνη έννοια "Έλληνες". Και είναι αναμφισβήτητο, ότι σ' ολόκληρη την κατεχόμενη Ευρώπη δεν αποτολμήθηκε κάποια παρόμοια ενέργεια.
Από τους 46.091 θεσσαλονικείς Εβραίους που μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, επέστρεψαν μόνο 1950, δηλ. ένα ποσοστό 4% περίπου.


Webliography

Η ιστορία της Εβραϊκής Κοινότητας Θεσσαλονίκης [εκπ/κο υλικό]


Γιατί δεν σώθηκαν οι Eβραίοι στην Ελλάδα   [Το Βήμα 27/1/2013]

ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ--ΥΠΕΠΘ 2008 [τράπεζα ιδεών]

Jewish Holocaust Victims of Thessaloniki (Salonika)
Jewish History Museum, Thessaloniki
The Holocaust in Salonika (Thessaloniki)
History of the Jews of Thessaloniki and the Holocaust [Paul Isaac Hagouel]

[υπερδεσμοί και παραπομπές - Μανόλης Νίνος]

Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2013

Η μάχη του Ματζικέρτ και η μοίρα του Ρωμανού Διογένη & του Αλπ Αρσλάν


Το καλοκαίρι του 1071 ο αυτοκράτορας Ρωμανός Δ' ο Διογένης φτάνει στη Θωσπίτιδα λίμνη, στα βάθη της Ανατολίας, και ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει τους Σελτζούκους.
Ο στρατός του είναι ένα μωσαϊκό από μισθοφόρους Βάραγκες, Νορμανδούς, Φράγκους, Σλάβους, ακόμη και Ούζους [που ήταν τουρκικό φύλο].
Ίσως όμως το πιο αναξιόπιστο τμήμα του στρατού του ήταν ο ιδιωτικός στρατός του Ανδρόνικου Δούκα, από την περιβόητη οικογένεια που εποφθαλμιούσε φυσικά το θρόνο του Ρωμανού.
Ο αυτοκράτορας διέπραξε το ένα λάθος μετά το άλλο, σαν να επεδίωκε τη συντριβή του περισσότερο απ' ότι οι αντίπαλοί του.
Κατ’ αρχάς διώχνει το φράγκικο ιππικό του Ρουσέλιου και το στράτευμα υπό τον Ιωσήφ Ταρχανιώτη σε κατασκοπευτική αποστολή, μειώνοντας έτσι το στρατό του στο μισό.
Κατόπιν, καταλαμβάνει ο ίδιος το Ματζικέρτ και όταν μαθαίνει ότι πλησιάζουν οι Σελτζούκοι στέλνει κατ’ αρχάς το Νικηφόρο Βρυέννιο και μετά  το Νικηφόρο Βασιλάκιο για να τους αντιμετωπίσουν.
Οι Τούρκοι καταφέρνουν να πιάσουν αιχμάλωτο το Βασιλάκιο και επιτίθενται με τους φοβερούς τους τοξότες εναντίον του βυζαντινού στρατοπέδου τη νύχτα, σκορπώντας τον πανικό.
Τότε ο αυτοκράτορας αντιλαμβάνεται ότι ο αντίπαλός του ετοιμάζει γενική επίθεση και στέλνει αγγελιαφόρους να ειδοποιήσουν το Ρουσέλιο και τον Ταρχανιώτη να επιστρέψουν στη βάση τους και να ενωθούν με τον υπόλοιπο βυζαντινό στρατό. Αυτοί όμως δεν υπακούουν και συνεχίζουν την πορεία τους προς ανατολάς.
Τότε συμβαίνει κάτι που πολύ παραξένεψε τον αυτοκράτορα. Ο Αλπ Αρσλάν ζητά συνθήκη ειρήνης με τους Βυζαντινούς, πιθανόν επειδή το κυριότερο ενδιαφέρον του ήταν η συντριβή των Φατιμιδών της Αιγύπτου και όχι οι Βυζαντινοί.


Ο Ρωμανός, όμως, εκλαμβάνει την πρόταση του Τούρκου σουλτάνου ως λιποψυχία και διατάζει γενική επίθεση την 26η Αυγούστου του 1071.
Οι Σελτζούκοι δεν περίμεναν τέτοια κίνηση και οπισθοχωρούν συντεταγμένα σχηματίζοντας διάταξη ημισελήνου και πλευροκοπώντας τους Βυζαντινούς με τόξα.
Ο Ρωμανός διαπράττει τότε νέο σφάλμα και διατάζει οπισθοχώρηση, φοβούμενος ότι έχουν απομακρυνθεί πολύ από το στρατόπεδό τους, ή πως μπορεί να περικυκλωθούν από τον εχθρό.
Σημειώνεται τότε δεύτερη προδοσία. Ο Ανδρόνικος Δούκας διαδίδει ότι σκοτώθηκε ήδη ο αυτοκράτορας και τρέπεται σε άτακτη φυγή, συμπαρασύροντας ολόκληρο το στράτευμα. Ο Αλπ Αρσλάν δε χάνει τη χρυσή αυτή ευκαιρία και διατάζει γενική αντεπίθεση.
Ο Ρωμανός μένει μονάχος του αφού τον εγκαταλείπουν πανικόβλητοι ακόμη και οι βασιλικοί ιπποκόμοι! Πολεμά γενναία, παρότι δέχεται τραύμα στο χέρι από σπαθί και τελικά συλλαμβάνεται αιχμάλωτος μόνον αφού του σκοτώνουν το άλογο και αναγκαστεί να πολεμήσει πεζός.
Τον σέρνουν αιμόφυρτο στο σουλτάνο, οποίος πείθεται πως πρόκειται για τον αυτοκράτορα μόνον όταν ο ήδη συλληφθείς Βασιλάκιος γονατίζει και τον προσκυνά.


Ο Αλπ Αρσλάν τον ρώτησε τότε τι θα έκανε ο Ρωμανός αν ο ίδιος βρισκόταν στη θέση του αιχμάλωτος. Ο αυτοκράτορας του απάντησε ειλικρινά πως θα τον τιμωρούσε σκληρά.
Ο σουλτάνος όμως έπραξε τελείως διαφορετικά.
Του φέρθηκε με τις καλύτερες τιμές, σαν να ήταν προσκεκλημένος του, και τελικά του επέτρεψε να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη, μετά από συμφωνία να του πληρώσει λύτρα.
Το οικτρό τέλος του Ρωμανού Διογένη δεν επρόκειτο να έρθει από τους Σελτζούκους αλλά από τους ίδιους τους συνωμότες στην Πόλη!
Εγκαταλελειμμένος ακόμη και από τη σύζυγό του Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα, προσπάθησε να αντιμετωπίσει στρατιωτικά τους εχθρούς του, αλλά ηττήθηκε από τον Ανδρόνικο και παραδόθηκε, με τη συμφωνία να γίνει μοναχός.
Παρότι τη συνθήκη την επεκύρωσαν τρεις επίσκοποι οι Δούκες αθέτησαν το λόγο τους, και ενώ ο Ρωμανός επέστρεφε ταλαιπωρημένος από δηλητηρίαση, ο καίσαρ Ιωάννης διέταξε να τυφλωθεί, βασανίζοντάς τον με το χειρότερο τρόπο.
Τελικά ο Ρωμανός σύρθηκε στην Προποντίδα, όπου και άφησε την τελευταία του πνοή στις 4 Αυγούστου του 1072, λίγες μέρες αφότου ο Μιχαήλ Ψελλός του έστειλε συγχαρητήρια επιστολή για την απώλεια της όρασής του!
Ακόμη πιο αναπάντεχο ήταν το τέλος του Αλπ Αρσλάν την ίδια χρονιά!


H σελτζούκικη αυτοκρατορία του έφτανε από το Αιγαίο Πέλαγος μέχρι την Κεντρική Ασία και από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι τον Περσικό Κόλπο, αλλά ο Αλπ Αρσλάν ήθελε να επεκταθεί ακόμη παραπέρα στο Τουρκεστάν. Έφτασε πράγματι μέχρι τις όχθες του ποταμού Ώξου νικώντας τον ηγεμόνα της περιοχής Γιουσούφ ελ Χαρέζμι, τον οποίο συνέλαβε μάλιστα αιχμάλωτο.
Ο Γιουσούφ οδηγήθηκε στο σουλτάνο και καταδικάστηκε σε θάνατο.
Τότε, όρμησε εναντίον του Αλπ Αρσλάν βγάζοντας ένα κρυμμένο μαχαίρι.
Ο σουλτάνος έκανε νεύμα στους φρουρούς του να μην κινηθούν, σίγουρος για την επιδεξιότητά του στο τόξο, αλλά ενώ σημάδευε τον Γιουσούφ, γλίστρησε, το βέλος του αστόχησε, και ο Γιουσούφ κατάφερε να τον χτυπήσει στο στήθος.
Ο σουλτάνος πέθανε από το τραύμα μετά από λίγες ημέρες, στις 25 Νοεμβρίου του 1072,  42 χρονών, δηλαδή το ίδιο έτος και σε ίδια ηλικία με το Βυζαντινό του αντίπαλο...
Ο Αλπ Αρσλάν κηδεύτηκε δίπλα στον τάφο του πατέρα του, Τσαγκρί Μπεγκ, στην πόλη Μερβ (Αντιόχεια της Μαργιανής), τη “μητέρα του κόσμου”,  την πολυπληθέστερη της εποχής εκείνης, που βρίσκεται πάνω στο δρόμο του μεταξιού.
Η επιγραφή στον τύμβο του γράφει:
“Όσοι γνωρίσατε την ουρανομήκη δόξα του Αλπ Αρσλάν, κοιτάξτε. Τώρα βρίσκεται στο μαύρο χώμα.”


Και όσο για την ένδοξη Μερβ, δεν έχουν απομείνει παρά μόνο ερείπια...


Βιβλιογραφία

[στο διαδίκτυο]
Romanos (or Romanus) IV Diogenes
Ρωμανός Δ΄ Διογένης
Δουκών δυναστεία (1059-1081)
Eudokia Makrembolitissa
Alp Arslan
The Great Seljuq Empire
Merv

[έντυπη]
Kean, R. M. (2005). Ιστορικός άτλας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Αθήνα: Σαββάλας
Παπαρρηγόπουλος, Κ. (1971). Ιστορία του ελληνικού έθνους. Βιβλίον Δωδέκατον. Μεσαιωνικός ελληνισμός. ΙV. Κομνηνοί. Σταυροφορίαι. Αθήναι: Γαλαξίας