Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2013

Η αποτυχημένη πολιορκία της Πόλης από τον Άραβα πρίγκηπα Μουσαλμά [ή Μασαλμᾶ] 617-618.

Η αποτυχημένη πολιορκία της Πόλης από τον Άραβα πρίγκηπα Μασαλμᾶ 617-618.



[Το βυζαντινο-αραβικό μέτωπο,  7ο-10ος αιώνας.]


Ο Μασλαμά ιμπν Αμπντ αλ Μαλίκ ήταν γιος χαλίφη, αλλά αποκλείστηκε από τη διαδοχή, μιας και ήταν γιος δούλας.
Φημισμένος στρατηγός, είχε πάρει μέρος σε πολλές μάχες κατά των Βυζαντινών, και ήταν στρατιωτικός διοικητής της Αρμενίας.
Το 715 διέσχισε την οροσειρά του Ταύρου, αρχηγός ενός τεράστιου στρατού για να καταφέρει το τελικό πλήγμα κατά του Βυζαντίου.
Ήθελε να εκμεταλλευτεί την αποδυναμωμένη αυτοκρατορία που σπαράσσονταν από εμφύλιες συγκρούσεις για πολλά χρόνια, κατά τη βασιλεία ανίκανων ηγετών, όπως ο Ιουστινιανός Β’ ο Ρινότμητος, ο Φιλιππικός, ο Αναστάσιος Β’ και ο Θεοδόσιος Γ’.


[Σύγκρουση του χαλιφάτου & της Ρωμανίας στη Μεσόγειο, 7ος- 11ος αιώνας].


Βρήκε όμως μπροστά του το στρατηγό Λέοντα, ο οποίος όχι μόνο δεν αποδέχτηκε την πρόσκληση του Μασαλμά να συμμαχήσει μαζί του, αλλά πρόλαβε να ανακαταλάβει το Αμόριο και να αποστερήσει αυτή την πολύτιμη στρατηγικά πόλη από τους Άραβες.
Το καλοκαίρι του 717, ο Μασαλμά περνάει περνάει τα Δαρδανέλια και αρχίζει την πολιορκία της Πόλης με μια απίστευτα τεράστια για εκείνη την εποχή πολεμική μηχανή: 120.00 στρατό και στόλο 1.800 πλοίων!
Βρίσκει πάλι αντιμέτωπο τον Λέοντα, ο οποίος έχει στεφθεί πλέον αυτοκράτορας (Λέων Γ’), αφού ο ανίκανος προκάτοχός του, ο Θεοδόσιος Γ’ παραιτήθηκε και κρύφτηκε σε μοναστήρι στην Έφεσο, μετά από πίεση των στρατιωτικών και πολιτικών αρχόντων, οι οποίοι τρομοκρατήθηκαν όταν κατάλαβαν το μέγεθος του κινδύνου.




[Το υγρόν πυρ εν δράσει.]

Την επίθεση ξεκίνησε το αραβικό ναυτικό, αλλά αντιμετωπίστηκε από το φοβερό υγρόν πυρ των Βυζαντινών. Όσα πλοία δεν κάηκαν, άραξαν στις ακτές του Βοσπόρου για να ξεχειμωνιάσουν.
Ο χειμώνας όμως του 717-718 ήταν τόσο βαρύς που τα πάντα καλύφθηκαν με χιόνι επί εκατό ημέρες! Αναρίθμητες οι απώλειες των Αράβων από το πολικό κρύο, τόσο σε πολεμιστές όσο και σε ζωντανά.
Σαν να μην έφτανε το ψύχος, οι Άραβες έπρεπε να αντιμετωπίσουν την πείνα, τις φοβερές αρρώστιες και τις συνεχείς επιθέσεις των Βουλγάρων που είχαν συμμαχήσει με τους Βυζαντινούς.
Την άνοιξη φτάνει δεύτερος αραβικός στόλος από την Αίγυπτο και την Τυνησία για ανεφοδιασμό.
Νέα δυσάρεστη έκπληξη περιμένει όμως το Μασαλμά. Πολλοί από τους ναύτες του, μάλλον χριστιανοί, μόλις έφτασαν κοντά στις ακτές της Βιθυνίας, αυτομόλησαν χρησιμοποιώντας τις βάρκες των πολεμικών, ζητωκραυγάζοντας το όνομα του Λέοντα! Ακριβώς πάνω στη σύγχυση που προκλήθηκε ανάμεσα στους Άραβες βρήκε ευκαιρία ο Λέοντας να χρησιμοποιήσει τα πυρπολικά για να ολοκληρώσει την καταστροφή του μουσουλμανικού ναυτικού.
Ο Μουσαλμάς αναγκάζεται τον δεκαπενταύγουστο του 718 σε υποχώρηση, αλλά ακόμη και τα μελτέμια τον καταδιώκουν. Ο στόλος του σκορπίστηκε σ’ όλο το Αιγαίο, μέχρι την Κύπρο, πολλά δε πλοία του βυθίστηκαν αύτανδρα!


Έτσι έληξε η δεύτερη και τελευταία πολιορκία της Πόλης από τους Άραβες.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 732, οι Φράγκοι ανακόπτουν την αραβική επέλαση στο Πουατιέ της Γαλλίας.



Πηγές:
Νικηφόρου Σύντομος Ιστορία


Θεοφάνους Χρονογραφία


Maslama ibn Abd al-Malik [wikipedia]


Λέων ο Γ' [Βικιπαίδεια]


Byzantine Coinage, Chronological Index of Byzantine Rulers
Brooks, E. W. (1899). "The Campaign of 716–718 from Arabic Sources". The Journal of Hellenic Studies (The Society for the Promotion of Hellenic Studies) XIX: 19–33.


Προσθήκες - διορθώσεις στο διαμοιρασμένο έγγραφο

Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2013

Ποιος Ρωμαίος αυτοκράτορας πέθανε από μαγκάλι;

To μαγκάλι [τουρκικά mangal, αγγλιστί brazier]
είναι ένα μεταλλικό δοχείο που χρησιμοποιείται,
ήδη από την αρχαιότητα,
για μαγείρεμα [μπάρμπεκιου] ή για θέρμανση.
Είναι εξαιρετικά όμως επικίνδυνη η χρήση του,
διότι λόγω της ατελούς καύσης του κάρβουνου
αέριο άγευστο, άοσμο, άχρωμο,
που προκαλεί συχνά το θάνατο από ασφυξία σε κλειστούς χώρους.
Flavius Jovianus Augustus [363-364]

Το Φεβρουάριο του 364, ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Ιοβιανός,
πέθανε στη σκηνή του, κοντά στα Δαδάστανα της Βιθυνίας [στη Μικράς Ασία],
πιθανόν από αναθυμιάσεις μονοξειδίου του άνθρακα.
Είχε γίνει αυτοκράτορας μόλις πριν λίγους μήνες.
όταν σκοτώθηκε ο προκάτοχός του Ιουλιανός στον πόλεμο κατά των Περσών.
Στη σύντομη βασιλεία του είχε προλάβει να ακυρώσει όλα τα
αντιχριστιανικά διατάγματα του Ιουλιανού,
καθιστώντας πάλι το χριστιανισμό επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Jovian (363-364 A.D.) Thomas Banchich
FLAVIVS IOVIANVS AVGVSTVS